Σαν Σήμερα... 1 Μαρτίου

 293  Οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες Διοκλητιανός και Μαξιμιανός ανακηρύσσουν Καίσαρες τον Κωνστάντιο Χλωρό και τον Γαλέριο ξεκινώντας έτσι την Τετραρχία.

317  Ο Κρίσπος και ο Κωνσταντίνος Β΄, γιοι του Ρωμαίου αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Α', και ο Λικίνιος, γιος του αυτοκράτορα Λικίνιου, γίνονται Καίσαρες.

350  Ο Βετράνιος αυτοανακηρύσσεται αυτοκράτορας της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας κατόπιν προτροπής της Κωνσταντίνας, αδελφής του Κωνστάντιου Β'.

1582  Θεσπίζεται το Γρηγοριανό ημερολόγιο από τον Πάπα Γρηγόριο ΙΓ΄.

1842  Γεννιέται ο ζωγράφος Νικόλαος Γύζης, ένας από τους σημαντικότερους εκφραστές του «ακαδημαϊκού ρεαλισμού» του ύστερου 19ου αιώνα, του συντηρητικού εικαστικού κινήματος γνωστού και ως «Σχολή του Μονάχου». Έργα του: «Γιάντες», «Τα αρραβωνιάσματα», «Το κρυφό σχολειό» κ.ά.

1870  Γεννιέται ο αστρονόμος Ευγένιος Αντωνιάδης, ο οποίος συνέταξε τον πρώτο λεπτομερή χάρτη της επιφάνειας του πλανήτη Άρη. Το όνομά του φέρει ένας κρατήρας του Άρη και ένας της Σελήνης.

1881  Δολοφονείται από την οργάνωση «Λαϊκή Θέληση» ο τσάρος της Ρωσίας Αλέξανδρος ο Β’.

1918  Η Σοβιετική Ρωσία υπογράφει συνθήκη φιλίας και αδελφοσύνης με την επαναστατική κυβέρνηση της Φινλανδίας, όπου από τις 27/1/1918 έχει ξεσπάσει σοσιαλιστική επανάσταση και εμφύλιος πόλεμος. Μία εβδομάδα μετά, οι δυνάμεις της αντεπανάστασης στη Φινλανδία συνάπτουν με τη σειρά τους εμπορική και στρατιωτική συμφωνία με τη Γερμανία.

1923 Τίθεται σε εφαρμογή και στην Ελλάδα το νέο (Γρηγοριανό) ημερολόγιο. Η 16η Φλεβάρη αριθμήθηκε 1η του Μάρτη.

1935  Ξεσπά το αποτυχημένο βενιζελοπλαστηρικό στρατιωτικό κίνημα (πραξικόπημα) για την ανατροπή της κυβέρνησης του Λαϊκού Κόμματος του Παναγή Τσαλδάρη. Σε μια από τις δίκες που ακολούθησαν δικάστηκαν οι Στέφανος Σαράφης (τότε συνταγματάρχης), ο Ιωάννης Τσιγάντες, ο Λεωνίδας Σπαής κ.ά. Ο Στυλιανός Βολάνης (ίλαρχος) καταδικάστηκε σε θάνατο, ενώ εκτελέστηκαν οι στρατηγοί Αναστάσιος Παπούλας και Μιλτιάδης Κοιμήσης.

1936  Κηρύσσεται παμφοιτητική απεργία στην Αθήνα με αιτήματα: Τρίτη εξεταστική περίοδο, την κατάργηση του φύλλου ποιότητας, συσσίτιο, ασυλία, κλπ. Ακολουθούν σκληροί αγώνες και αιματηρές συγκρούσεις με την αστυνομία. Κατά τις συγκρούσεις αυτές, ένας φοιτητής σκοτώθηκε και πολλοί τραυματίστηκαν. Παρά την καταστολή και τη σφοδρότητα των συγκρούσεων ο αγώνας των φοιτητών κράτησε 25 μέρες, προκαλώντας κύμα αλληλεγγύης από τους μαθητές των Γυμνασίων στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και άλλες πόλεις. Τελικά πρυτανεία και κυβέρνηση υποχωρούν και η απεργία λύεται ύστερα από ρητές υποσχέσεις ότι θα ικανοποιηθούν όλα τα αιτήματα των φοιτητών.

1941  Η Βουλγαρία εντάσσεται στις δυνάμεις του Άξονα (Γερμανία, Ιταλία κ.ά.).

1943  Στη Θεσσαλονίκη οι Γερμανοί εκτελούν 38 κομμουνιστές-αγωνιστές από το στρατόπεδο του «Παύλου Μελά», που κρατούνταν φυλακισμένοι και εξόριστοι πάνω από 7 χρόνια, από την περίοδο της Μεταξικής δικτατορίας.

1946  Συνέρχεται στην Αθήνα το 8ο Συνέδριο της ΓΣΕΕ (1-8/3/1946).
Ο Εργατικός Αντιφασιστικός Συνασπισμός (ΕΡΓΑΣ), η συνδικαλιστική παράταξη του ΕΑΜ,
πετυχαίνει συντριπτική νίκη, λαμβάνοντας το 71% των ψήφων.

1948  Ολοκληρώνεται το μακελειό της Μακρονήσου, που ξεκίνησε στις 29 Φλεβάρη, όταν ο λόχος Ασφαλείας του στρατοπέδου άνοιξε πυρ κατά των φαντάρων που διαμαρτύρονταν για τη βίαιη συμπεριφορά των Αλφαμιτών έναντι των άρρωστων συντρόφων τους.
Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση του υπουργείου Στρατιωτικών στις 29/2, τα θύματα ήταν 17 νεκροί και 61 τραυματίες, όλοι «επικίνδυνοι κομμουνισταί»…
Η εφημερίδα του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας «Εξόρμηση» κάνει λόγο για «έγκλημα (που) ξεπερνάει σε αγριότητα και τα χιτλερικά εγκλήματα».
Ωστόσο, την επόμενη μέρα (1/3) πραγματοποιήθηκε νέο δολοφονικό πογκρόμ, ακόμα πιο φρικιαστικό, πιο εξοντωτικό και πιο ανελέητο από το προηγούμενο:
Περιπολικό του Πολεμικού Ναυτικού υπό τον συνταγματάρχη Μπαϊρακτάρη και δεσμοφύλακες της Μακρονήσου βάλλει κατά των κρατουμένων. Κανείς δε γνωρίζει τον ακριβή αριθμό των νεκρών!
Ο γιατρός του Α' τάγματος Λ. Γεωργιλάκος, πολλά χρόνια αργότερα, βεβαίωσε ότι ο ίδιος πιστοποίησε το θάνατο 180 σκαπανέων, τους οποίους η διοίκηση του στρατοπέδου και τα όργανά της φόρτωσαν στο αμπάρι ενός καϊκιού.
Ο καπετάνιος του καϊκιού Μ. Βονταμίτης, πριν πεθάνει, σε μαρτυρία του, κάνει λόγο για 350 νεκρούς που τους μετέφερε με δρομολόγια μακριά στον Κάβο Ντόρο, στο ξερονήσι Σαν Τζιόρτζιο, όπου «παίρνανε τους σκοτωμένους φαντάρους και τους χώνανε μέσα σε συρμάτινα δίχτυα με βαρίδια και τους φουντάρανε στο βυθό της θάλασσας»...

1949  Συνέρχεται στο Γράμμο στην Ελεύθερη Ελλάδα η 1η Συνδιάσκεψη της Πανελλαδικής Δημοκρατικής Ένωσης Γυναικών (ΠΔΕΓ), 1-3/3/1949. Σε αυτή μετείχαν 325 γυναίκες αντιπρόσωποι, καθώς και οι εκπρόσωποι 7 αδελφών γυναικείων οργανώσεων (Πολωνίας, Γαλλίας, Ρουμανίας, Τσεχοσλοβακίας, Ουγγαρίας, Βουλγαρίας και Αλβανίας). Η 1η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη της ΠΔΕΓ θα μείνει στην ιστορία ως ένας από τους σημαντικότερους σταθμούς στην ανάπτυξη του γυναικείου κινήματος της χώρας μας.

1952  Το Στρατοδικείο καταδικάζει σε θάνατο τους 8 από τους 29 συνολικά κατηγορούμενους με το νόμο 375/1936 («για κατασκοπία») κομμουνιστές στη δίκη Μπελογιάννη. Σε θάνατο καταδικάστηκαν οι Νίκος Μπελογιάννης, Ηλίας Αργυριάδης, Δημήτρης Μπάτσης, Έλλη Ιωαννίδου, Τάκης Λαζαρίδης, Νίκος Καλούμενος, Χαράλαμπος Τουλιάτος και Μιλτιάδης Μπισμπιάνος. Από αυτούς οι 4 εκτελέστηκαν στις 30/3 (Μπελογιάννης, Αργυριάδης, Καλούμενος, Μπάτσης).

1958  Αρχίζει να εκπέμπει η «Φωνή της Αλήθειας», ο ραδιοσταθμός που την εποχή της πολιτικής προσφυγιάς μετέδιδε από το εξωτερικό με ευθύνη του ΚΚΕ.

1959  Ο Μακάριος επιστρέφει στην Κύπρο έπειτα από 3χρονη εξορία του στις Σεϊχέλες από τον βρετανικό ιμπεριαλισμό.

1966  Το σοβιετικό μη επανδρωμένο διαστημόπλοιο «Βενέρα 3» πραγματοποιεί την πρώτη στην ιστορία της ανθρωπότητας προσεδάφιση σε άλλον πλανήτη (Αφροδίτη).

1 / 8